Nga mbajtja e barrës së një perandorie e deri te mundësimi i tregtisë në distanca të gjata, gomari, një kafshë e përulur, ka pasur një ndikim të rëndësishëm në historinë njerëzore.
Njihen për aftësinë e tyre të jashtëzakonshme për të mbajtur ngarkesa të rënda – këmbëngulës dhe stoikë ndaj lodhjes. Në disa pjesë të botës, gomari lidhet në mënyrë të padrejtë, me terma fyese ose tallje. Por në një fshat francez rreth 280 km në lindje të Parisit, arkeologët kanë bërë një zbulim që do të ndryshojë mënyrën se si shihen këto kafshë të nënvlerësuara.
Një ekip i udhëhequr nga arkeologu, Ludovic Orlando, zbuloi në rrënojat e një vile romake mbetjet e disa gomarëve që në fakt nuk ngjasojnë me speciet e sotme, pasi ishin të mëdhenj thuajse sa kuajt. Këto gjetje u bënë pjesë e një studimi të madh që gjurmon origjinën e zbutjes së gomarëve dhe përhapjen e tyre të mëvonshme në pjesë të tjera të botës.
Analiza e skeleteve tregoi se këto specie kanë qenë 155 cm të larta, ndërsa lartësia mesatare e gomarëve sot është 130 cm. Këta gomarë mendohet se mund të kenë pasur një rol të rëndësishëm në zgjerimin e Perandorisë Romake. Midis shekullit të 2-të dhe të 5-të, romakët nisën të zbusnin këto kafshë për transportin kryesisht të pajisjeve dhe mallrave ushtarake.
Plot 49 shkencëtarë nga 37 laboratorë në mbarë botën, renditën gjenomet e ADN-së së 37 gomarëve të lashtë dhe 205 të ditëve të sotme. Në këtë mënyrë, ata arritën në disa përfundime. Së pasi, zbuluan se gomarët me shumë gjasa janë zbutur nga blegtorët rreth 7000 vjet më parë në Kenia dhe në Afrikën Lindore. Kjo përkon edhe me shndërrimin e Saharasë dikur të gjelbër, në shkretëtirë.
Si në Egjipt ashtu edhe në Mesopotami, gomarët vlerësoheshin shumë dhe ishin pjesë e ritualeve të rëndësishme. Madje varroseshin me njerëzit dhe në disa raste, edhe me mbretër apo sundimtarë. Në mijëvjeçarin e dytë para Krishtit këto kafshë flijoheshin për t’u vendosur në themelet e ndërtesave.
Ende sot, këto kafshë janë shumë të rëndësishme në jetën e përditshme të miliona njerëzve në mbarë botën dhe popullsia e tyre po rritet me 1% çdo vit. Edhe pse në vendet e zhvilluara, gomarët nuk përdoren në jetën e përditshme, shumë komunitete në zhvillim, si në Afrikë dhe Gadishullin Arabik, ende mbështeten te gomarët për transportin e njerëzve dhe mallrave. Tani në ngarkimin e saj të fundit, Mathilde u dha fqinjëve të saj pak më shumë sesa pazarin pasi pozuan me një veshje të rrezikshme në një ballkon. Bomba po qëndronte në ballkonin e banesës së saj në Madrid kur ajo ndau fotot seksi javën e kaluar.
Ajo kishte veshur një kostume trupore të tejdukshme, e cila gjithashtu e lejoi atë të shfaqte plaçkën e saj në tanga nga pas.