Nga Josif Papagjoni
Qysh nga dje pas takimit te Trampit me Zelenskin ne prani te medieve nderkombetare, koka me eshte mbushur me 1000 luhatje e gjera qe ecejaken sa midis gremines, aq dhe ne nje kopsht lulesh me vezullime drite. Dukej si nje luan qe i turej sorkadhes se pergjakur nga çakejt dhe e kapte ate per fyti. Ligji i xhungles, kaq i hapur, duke flakur çdo vel diplomatik e çdo makiazh, nuk ishte shfaqur me pare. Ose, se paku, nuk e kishim pare ne ekrane ne menyre kaq prepotente.
Shume analiste dhe personalitete amerikane e quanin si te padegjuar kurre me pare nje menyre pritjeje te tille, ku thyhej çdo kod i miresjelljes diplomatike 200 e me shume vjet. Nenteksti i Trampit ishte: Ose prano deshtimin tend dhe jepja Rusise gjithe territoret e pushtuara, ose gjej vrime e futu. Se per qejfin tend ne nuk do shperthejme Luften III Boterore. Pa armet tona ti s’ben dot as dy jave qendrese. Ne te kemi mbajtur, ne te heqim…
E gjithe biseda ishte nje mish-mash, nje thyerje rregullash, ku i forti i bertet te voglit dhe s’e le, madje, as te shpjegohet. Sus! Dhe mendja te thote: “Ku shkuan fakultetet e dijes historike, katedrat universitare te se drejtes, ato te politikes, ato te eksperiencave historike midis agresorit dhe viktimes, te drejtes dhe te padrejtes? Sikur humben te gjitha. U shnderruan ne nje stok gjepurash. Valle gjepurash jane apo diçka qe eshte e lyer nga lumenje gjaku?
Teksa e ndiqja kete bisede, qe nga stili me kujtonte çartjet e deputeteve tane ne parlamentin shqiptar fyt a fyt, me cyste perhere po ajo pyetje: “Ku eshte e drejta per te qene i lire ne token tende, me popullin tend? Ku jane mijera traktate te filozofise politike qe u dalin ne krah popujve e shteteve te vegjel perballe popujve e shteteve te medhenj?” Pra, shkurt dhe qarte, kjo bisede e vrazhde me tha: peshku i madh e ha te voglin; ligji i xhungles, vella; ka vetem force, jo parime humane etj.”
…Kam pare, degjuar e lexuar nje mori komentesh se fundmi, ku e pergjithshmja e tyre eshte shija e hidhur e kesaj bisede pa koke e bisht, nje prapakthehu e madhe e politikes amerikane ndaj Ukraines, sidomos Rusise, duke e justifikuar apo lehtesuar natyren pushtuese dhe kriminale te saj ndaj nje populli te lire dhe neser, ndoshta, ndaj gjithe Evropes. Por kujtesa evropiane e ka plage dhe fatalitet qendrimin indiferent ndaj nazisteve ne 1933 e me tej, ndaj Hitlerit dhe Musolinit, çka solli pasoja katastrofike per Evropen dhe krejt boten.
Prandaj dhe heshtja e tensionuar e saj, mos renia dakord me projektin trampian per te lejuar orekset ruse si dhe duke perjashtuar te drejten e ukainasve dhe evropianeve per te qene aktore dhe faktore suksesive ne ndalimin e luftes dhe paqen e deshirueshme, ne thelb eshte nje kundershtim i politikes se ekipit Tramp per zgjidhjen e problemit ukrainas.
Por s’mjaftojne vetem fjalet kur ariun e bardhe e ke te dera. Kam degjuar dje dhe sot epitete nga me perçmueset per sjelljen prej autokrati te Trampit, tallje pa fund, duke e quajtuar ate madje qen, derr etj. Dhe them se ky eshte nje vershim zemerimi i njerezve, sa dhe nje rrezik qe po mbush qiellin evropian me re te zeza dhe elektricitet.
Sigurisht perpjekja qe administrata Tramp po ben per ta shuar luften dhe pamundesuar nje Lufte te Trete Boterore, pra berthamore, eshte mese e perligjur. Sepse kjo lufte nenkupton shkaterrimin total dhe nga 8 miliard njerez do te mund te mbijetonin vetem 500 milione diku ne Afrike e Azi. Jeta eshte kapitali me i çmuar dhe mbrojtja e saj qellimi me i larte.
Por ketu shtrohet ai problemi i terejetshem i lufterave, qysh nga perset e greket e lashte dhe mijera lufterave te pabarabarta ne njerez e mjete – pra u duhet dhene karta e te drejtes pushtuesve, diktatoreve, vrasesve, krimineleve si Putini apo duhen ndihmuar te pambrojturit, sado i larte çmimi, te cilet frymezohen nga liria dhe vetembrojtja e integritetit te tyre perballe pushtuesve…
Eh, qenka nje dileme e madhe kjo! Ndoshta eksperiencat boterore po kthehen permbys dhe noçka e derrit apo krifa e luanit po shfaqen haptazi ne xhunglen politike. Ndofta nuk ia vlen me asnje fe, asnje predikim mbi vlerat dhe te drejtat humane, asnje fytyre prej Jezu Krishti, Bude dhe Muhamedi. Te gjitha te duket se jane iluzione, puder mbi kembe ujku te zi dhe pak grim mes kercellimit te dhembeve te bardhe. Duket sikur bota keshtu ka qene e keshtu do te mbetet: NJE KASAPANE.
Po ne, kjo Shqiperize e vogel, e zbrazur, e hallakatur, pa moral e rend, me parti qe veçse kacafyten, me lidrere mitomane apo vrases, çdo behet me ne valle? Nga eshte ylli yne polar, teksa yjet ndryshojne kah e drite. Po me Kosoven ç’lojera priten te behen se shpejti?
A s’eshte koha per nje pakt te madh mes shqiptaresh, apo serish e serish do te grindemi, perçahemi e copetohemi se cili qenka atdhetari dhe cili qenka tradhtari. A s’uhet te gjejme nje kend te gjithe bashke qe te hedhim “vallen” tone…
.. Dhe ne vesh ma behu nje zeth: “Po ç’te duhet ti, o njeri? Kush je ti? Nje kotnasikoti. Nje hiç. Me Trampin, Zelenskin dhe Putinin do merresh ti, s’ka te tjere kjo jallane?! Pse jua ha korromanen analisteve tane te “nderuar” te pernatshem?”
Epo he pra, pse merrem? Perse shpirti me gerricet keshtu?…