NATO miraton planin e ri të mbrojtjes: 5% e PBB së çdo shteti anëtar deri në 2035. Sulmi ndaj njërit, është sulm ndaj të gjithëve

Në ditën e dytë të samitit në Hagë, NATO ka miratuar planin e ri të shpenzimeve, sipas së cilës shtetet anëtare zotohen të investojnë 5% të PBB-së çdo vit në shpenzimet e mbrojtjes dhe sigurisë deri në vitin 2035 për të siguruar që detyrimet individuale dhe kolektive të përmbushen.
Sipas tekstit përfundimtar të deklaratës së samitit të Hagës, anëtarët do të paraqesin plane vjetore që vërtetojnë “një rrugë të besueshme dhe graduale për të arritur këtë qëllim”, me një shqyrtim më gjithëpërfshirës të progresit të bërë në vitin 2029.
Deklarata me pesë pika përfshin gjithashtu një rresht që riafirmon “angazhimin e palëkundur të 32 vendeve për mbrojtje kolektive, siç përcaktohet në Nenin 5 të Traktatit të Uashingtonit – se një sulm ndaj njërit është një sulm ndaj të gjithëve”.
Dokumenti përfshin një rresht që premton mbështetje të mëtejshme për Ukrainën dhe vë në dukje se “siguria e saj kontribuon në tonën”, por nuk e dënon drejtpërdrejt Rusinë. Ndonëse në një tjetër rresht të veçantë të saj nënvizohet “kërcënimi afatgjatë që paraqet Rusia për sigurinë euroatlantike”.
Vendet do të shpenzojnë 3.5% të PBB-së për mbrojtjen thelbësore dhe 1.5% për masa më të gjera të lidhura me mbrojtjen, siç janë siguria kibernetike, mbrojtja e tubacioneve dhe përshtatja e rrugëve dhe urave për të përballuar automjete të rënda ushtarake.
Të gjithë anëtarët e NATO-s kanë mbështetur deklaratën, ndërsa Spanja nuk ka pranuar pasi sipas kryeministrit spanjoll Pedro Sanchez, mund t’i përmbushë angazhimet e saj duke shpenzuar shumë më pak.
Deklarata e plotë e Samitit të NATO-s:
1. Ne, Krerët e Shteteve dhe Qeverive të Aleancës së Atlantikut të Veriut, jemi mbledhur në Hagë për të riafirmuar angazhimin tonë ndaj NATO-s, Aleancës më të fortë në histori, dhe ndaj lidhjes transatlantike. Ne riafirmojmë angazhimin tonë të palëkundur për mbrojtjen kolektive, siç përcaktohet në Nenin 5 të Traktatit të Uashingtonit – se një sulm ndaj njërit është një sulm ndaj të gjithëve. Ne mbetemi të bashkuar dhe të palëkundur në vendosmërinë tonë për të mbrojtur një miliard qytetarët tanë, për të mbrojtur Aleancën dhe për të mbrojtur lirinë dhe demokracinë tonë.
2. Të bashkuar përballë kërcënimeve dhe sfidave të thella të sigurisë, në veçanti kërcënimit afatgjatë që paraqet Rusia për sigurinë euroatlantike dhe kërcënimit të vazhdueshëm të terrorizmit, aleatët angazhohen të investojnë 5% të PBB-së çdo vit në kërkesat thelbësore të mbrojtjes, si dhe në shpenzimet që lidhen me mbrojtjen dhe sigurinë deri në vitin 2035, për të siguruar detyrimet tona individuale dhe kolektive, në përputhje me Nenin 3 të Traktatit të Uashingtonit. Investimet tona do të sigurojnë që të kemi forcat, aftësitë, burimet, infrastrukturën, gatishmërinë për luftë dhe qëndrueshmërinë e nevojshme për të penguar dhe mbrojtur në përputhje me tre detyrat tona kryesore të pengimit dhe mbrojtjes, parandalimit dhe menaxhimit të krizave dhe sigurisë bashkëpunuese.
3. Aleatët bien dakord që ky angazhim prej 5% do të përfshijë dy kategori thelbësore të investimeve në mbrojtje. Aleatët do të ndajnë të paktën 3.5% të PBB-së çdo vit bazuar në përkufizimin e rënë dakord të shpenzimeve të mbrojtjes së NATO-s deri në vitin 2035 për të furnizuar me burime kërkesat kryesore të mbrojtjes dhe për të përmbushur Objektivat e Aftësive të NATO-s. Aleatët bien dakord të paraqesin plane vjetore që tregojnë një rrugë të besueshme dhe graduale për të arritur këtë qëllim. Dhe Aleatët do të përbëjnë deri në 1.5% të PBB-së çdo vit për të mbrojtur, ndër të tjera, infrastrukturën tonë kritike, për të mbrojtur rrjetet tona, për të siguruar gatishmërinë dhe qëndrueshmërinë tonë civile, për të çliruar inovacionin dhe për të forcuar bazën tonë industriale të mbrojtjes. Trajektorja dhe balanca e shpenzimeve sipas këtij plani do të rishikohen në vitin 2029 , në dritën e mjedisit strategjik dhe Objektivave të përditësuara të Aftësive. Aleatët riafirmojnë angazhimet e tyre të qëndrueshme sovrane për të ofruar mbështetje për Ukrainën, siguria e së cilës kontribuon në tonën , dhe, për këtë qëllim, do të përfshijnë kontribute të drejtpërdrejta drejt mbrojtjes së Ukrainës dhe industrisë së saj të mbrojtjes kur llogarisin shpenzimet e mbrojtjes të Aleatëve.
4. Ne riafirmojmë angazhimin tonë të përbashkët për të zgjeruar me shpejtësi bashkëpunimin industrial të mbrojtjes transatlantike dhe për të shfrytëzuar teknologjinë në zhvillim dhe frymën e inovacionit për të çuar përpara sigurinë tonë kolektive. Ne do të punojmë për të eliminuar barrierat tregtare të mbrojtjes midis Aleatëve dhe do të shfrytëzojmë partneritetet tona për të promovuar bashkëpunimin industrial të mbrojtjes.
5. Shprehim mirënjohjen tonë për mikpritjen bujare që na ofroi Mbretëria e Holandës. Presim me padurim takimin tonë të radhës në Turqi në vitin 2026, i ndjekur nga një takim në Shqipëri.