Presidencialet/ Tre skenarët e zgjedhjeve ne ShBA

Më në fund arritëm këtu. Ka qenë një fushatë elektorale e jashtëzakonshme, ndonjëherë shqetësuese, sigurisht e paimagjinueshme (kush kishte parasysh një pandemi globale). Dhe përpjekja për të kuptuar se çfarë do të ndodhë më tej tashmë është e qartë.
Ekzistojnë tre skenarë të mundshëm dhe nuk është për tu habitur nëse ndonjë prej tyre do të ndodhte.
Duke raportuar mbi përpjekjen e Trump për të blerë Groenlandën, dhe kur danezët refuzuan t’ia shesin ish-zhvilluesit të pronave, panë që presidenti anuloi një vizitë shtetërore për hakmarrje; pasi mësuam se kishte paguar një yll pornografik pak para zgjedhjeve të fundit; pasi kishte qenë në Helsinki dhe e dëgjuam duke thënë se ai preferonte të besonte Presidentin rus Vladimir Putin i cili qëndronte pranë tij, sesa ai agjensitë e tij të zbulimit; pasi e pamë atë të hetuar, të fajësuar dhe më pas të pastruar; pasi e pamë atë duke kaluar jashtë Spitalit Ualter Reed kur ai ishte infektues me koronavirus; me të vërtetë kemi kuptuar se gjithçka mund të ndodhë, dhe shpesh ndodh.
Le të vijmë te tre skenarët e mundshëm.
Skenari 1 – Biden fiton me lehtësi 
E para është se sondazhet janë të sakta dhe Joe Biden fiton një fitore të rehatshme të martën në mbrëmje.
Për të gjithë trazirat dhe rrëmujat e kësaj fushate – dhe shumë ndryshe nga katër vjet më parë – sondazhet kombëtare dhe sondazhet vendimtare të shtetit kanë qenë në mënyrë të pabesueshme të qëndrueshme. Asgjë nuk ka ndodhur. Asgjë nuk ka lëvizur. Biden ka shijuar një epërsi të madhe në shkallë kombëtare, një më të vogël në shtetet me diell të Floridas, Arizonës dhe Karolinës së Veriut, dhe një diferencë të ngjashme në ato industriale veriore, Uisconsin, Michigan dhe Pennsylvania.
Nëse shkoni në blogun ‘FiveThirtyEight’, ku ata mbajnë një mesatare të të gjitha sondazheve të zakonshme, ata thonë se ka pasur një shtrëngim në garë prej vetëm 0,1%.
Kur raportojmë sondazhet normalisht themi se ka një marzh gabimi prej rreth 3%. Vetëm një ndryshim prej 0,1% gjatë disa javëve është i pallogaritshëm. Pra, nëse të martën në mbrëmje ky rezulton të jetë rezultati, një fitore e lehtë e Biden, nuk duhet të befasohemi aspak.
Skenari 2 – Fitore shokuese e Trump 
Si në vitin 2016, sondazhet duhet të jenë mjaftueshëm gabim dhe Donald Trump fiton një mandat të dytë. Çelësi i suksesit të tij është është çfarë ndodh në Pensilvani dhe Florida.
Askush nuk beson se sondazhet që tregojnë Biden tre ose katër pikë përpara në shtetin me diell. Gara është shumë më e ngushtë në Florida. Dhe në vitin 2020 Trump po ecën shumë më mirë me latinët, krahasuar me zgjedhjet e 2016-s.
Po kështu Pensilvania, ku votuesit e klasës punëtore të bardhë mund të jenë ato që e shtyjnë presidentin mbi vijën e finishit.
Në këto zgjedhje të kufizuara nga Covid, kudo që të shkoni, në Florida, Ohio, Tenesi, Pensilvani, Karolina e Veriut, Georgia dhe Virginia, ju gjeni mbështetës të Trump që nuk i pëlqen thjesht presidenti i 45-të, ata e adhurojnë atë.
Dhe llogaritja e fushatës Trump është se ashtu si në 2016, kur ata nxorën shumë njerëz për të votuar që nuk votonin dhe ishin përtej radarëve të anketuesve, do të bëjnë të njëjtën gjë përsëri këtë vit.
Gjithashtu, një detaj në lidhje me tubimet që presidenti ka mbajtur.
Demokratët janë grumbulluar duke thënë se sa i papërgjegjshëm është Trump që ka mbledhur mijëra njerëz bashkë në tubime ku nuk ka distancë shoqërore siç udhëzohet për pandeminë. (përktheu lapsi.al) Këtu ka diçka të zgjuar. Për të marrë pjesë në këto tubime amerikanët duhet të regjistrohen në internet, ku nis një operacion i sofistikuar i vjeljes së të dhënave për të parë nëse ata janë në regjistrin zgjedhor – dhe nëse nuk janë, fushata e Trump do i regjistrojë. Mijëra dhe mijëra njerëz janë regjistruar për të votuar si rezultat i kësaj dhe në një zgjedhje të ngushtë, heqja e kësaj pengese për hedhjen e votave mund të sjellë të gjitha ndryshimet.
Një arsye tjetër që një fitore e Trump nuk do të habiste aspak është se Joe Biden nuk ka një fushatë frymëzuese.
Nëse ndonjëherë dikush përfaqëson një roje të vjetër, Biden është ai. Procesi i plakjes është mizor për të gjithë, por presidenti Trump duket shumë më i gjallë dhe më i fuqishëm se Biden, edhe pse kanë vetëm tre vjet diferencë. Nuk është sikur Biden është “shpresa” për të huazuar sloganin Obama 2008. E gjitha që ai ofron është “Jo”. Ai nuk është Donald Trump.
Por “Jo”-ja në vitin 2020 është jashtëzakonisht e fuqishme.
Nuk është se njerëzit duan Biden, por ata janë mjaftuar këtë presidencë të zhurmshme e cila ka parë Amerikën të ndahet kaq hidhur.
Skenari 3 – Fitorja tronditëse për Biden 
Njësoj si skenari i dytë, edhe këtu sondazhet janë gabim. Me përjashtim të kësaj here sondazhet janë të gabuara në drejtim të kundërt. Dhe kjo është mundësia që Biden jo vetëm të fitojë, por të fitojë fort; janë zgjedhje shpërthyese, të ngjashme me fitoren e Ronald Reagan ndaj Jimmy Carter në 1980. Ose fitorja e George Hë Bush mbi Michael Dukakis në 1988.
Presidenti ka parë në javën e fundit të fushatës rastet e koronavirusit të rriten në nivelet më të larta të të gjitha kohërave, me shtrimet në spital në rritje, vdekjet duke u ngjituf në një mijë në ditë. Ai gjithashtu ka parë që tregu i aksioneve është në javën më të keqe që nga marsi – një barometër i shëndetit ekonomik për të cilin presidenti interesohet me pasion.
Ndryshe nga 2016-a, kur Donald Trump kishte një mesazh shumë të qartë për popullin Amerikan, ai donte të ndërtonte një mur, ai donte të mbante myslimanët jashtë, ai donte të rinegocionte marrëveshjet tregtare, ai donte të rikthente prodhimin, në vitin 2020 Trump është përpjekur të artikulojë çfarë do të ishte mandati i dytë;
Pra, nëse “shpërthimi” do të ndodhte, Biden jo vetëm që fiton shtetet e renditura më sipër, por ai ai merr edhe Texasin , Ohion, Iouan, Georgian, ndoshta edhe Karolinën e Jugut.
Mbase ky skenar nuk ka gjase, por nëse ndiqni paratë, shikoni sondazhet, shikoni modelet e votimit të hershëm, shikoni se ku demokratët kanë intensifikuar fushatën, shikoni numrin e jashtëzakonshëm të votuesve të rinj, nuk është e pamundur.
… dhe një rezultat i pamundur (por është viti 2020) 
Ekziston, me sa duket, një skenar i katërt. Për shkak të mënyrës se si Nebraska ndan votat e kolegjit elektoral, mund të mendohet që në garën për 270 vota të kolegjit elektoral, numri magjik që siguron presidencën, mund të dalë rezultati përfundimtar me Biden në 269 dhe Trump në 269 vota.
Dhe pas miliarda dollarësh të shpenzuar, gjithçka përfundon me një moçal totalisht të bllokuar ligjor, një Amerikë të ndarë nga ferri.
Nuk ka ndodhur kurrë më parë, dhe unë them se nuk ka gjasa.
Por e pamundur? Lërini këto, ky është viti 2020.
BBC, përshtati në shqip ©LAPSI.AL