Këshilli i Ministrave ka miratuar ndërtimin e një centrali fotovoltaik me kapacitet pothuajse 50 MW në njësinë administrative Mesopotam, Bistricë, Bashkia Finiq. Projekti do të realizohet nga kompania private “GREENSOL” sh.p.k. dhe do të operojë për plot 49 vjet, një afat që praktikisht i jep investitorit kontroll afatgjatë mbi territorin dhe burimin energjetik.
Edhe pse projekti prezantohet si investim në energji të rinovueshme, vendimi ngre një sërë pikëpyetjesh për interesin publik dhe përfitimet reale për komunitetin lokal. Sipas VKM-së, kompania nuk përfiton mbështetje shtetërore dhe nuk është objekt koncesioni, por në praktikë i jepet e drejta e shfrytëzimit për gati gjysmë shekulli, ndërsa shteti përfiton vetëm 2% të prodhimit vjetor të energjisë në formë royalty.
Ndërtimi i centralit pritet të zgjasë deri në 36 muaj, kohë gjatë së cilës Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë dhe Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore do të ushtrojnë mbikëqyrje periodike çdo tre muaj. Megjithatë, përvoja me projekte të ngjashme në vend ka treguar se kontrolli institucional shpesh mbetet formal, ndërsa ndikimi mjedisor dhe përdorimi i tokës kalojnë pa transparencë të plotë për publikun.
Një tjetër pikë që ngre shqetësim është mungesa e një debati publik lokal. Banorët e zonës së Mesopotamit dhe Bistricës nuk janë informuar qartë se çfarë përfitimesh konkrete do të kenë.
Ndërkohë, kompania “GREENSOL” detyrohet të dorëzojë një garanci financiare prej të paktën 5% të vlerës së investimit dhe të respektojë lejet mjedisore, por në dokument nuk ka asnjë detyrim të qartë për investime sociale apo kompensime për komunitetin.
Vendimi hyn në fuqi menjëherë dhe do të botohet në Fletoren Zyrtare, ndërsa mbetet për t’u parë nëse ky projekt do të shërbejë realisht për zhvillimin e zonës së Finiqit, apo do të mbetet thjesht një tjetër investim privat pa asnjë përfitim për publikun.
