Nga Gazmend Mullahi
Ca mendime modeste te mijat per festivalin fundit te Kenges ne RTSH. Ca fjale te “embla” dhe te “tharta” per kete event u duhet thene per te mos qene perfundimisht indiferent i ketij eventi te madh dhe te shumepritur.
Eshte trishtim te pranohet qe kenga elitare sic eshte ajo e festivalit po zbehet. Po zbehet pikerisht sepse te gjithe artistet muzikante krijues te kenges ( se fjala kompozitor eshte shume e madhe dhe nuk mund ti quaj te tille te gjithe) kane dhe jane fajtor, perfshire dhe mua ne to.
Ndjehemi fajtore per veprime dhe mosveprime, apo i te qenit indiferent karshi plot fenomeneve negative qe moren vrrull sidomos keto dekadat e fundit ku kenga behej dhe perzgjidhej lehte, me lehte se te “pish kafene e mengjesit” . Humbi profesionalizmi. Kenget sajoheshin dhe dilnin si nga “furra” e lagjes nga tastierat dhe modulet pa nerv akull “alla art machina”.
Tekstet nuk kishin me vlere as poezia apo mendimi i mencur. Dhe akoma me shemtuar te rrembyera dhe te sajuara “ luge- luge” majtas e djathas nder fqinje. Humbi dhe u tret pergjegjesia dhe serioziteti i keti eventi. Po tregoj dicka nga vetja ;
Si redaktor i muzikes prej 35 vitesh ne Redaksine e Radio Tiranes gjate fazes pregatitore te festivalit kisha ne patronazh disa kompozitore qe i ndiqja 4 ose 5 muaj me perpara rreth kengeve te tyre te fundvitit .
Pershtypje te jashtezakoneshme me bente serioziteti preokupimi, pergjegjesia e shume krijuesve elitare te kenges dhe ne menyre te vecante Agim Prodani madje kam perfituar shume nga kjo pervoje. Isha i ri atehere, madje fare i ri. Me qellonte shpesh ti shkoja ne shtepi dhe ndiqja ecurine. Me donte dhe respektonte shume. E shihja ne piano gati i thyer ne dysh.
Me preokupimin e tejsajshem te tij. Kutite e ilaceve mbi piano , nen kujdesin prane te Anites , i sforcuar dhe lapsin ne dore i cili perkedhelte dy ose tre nota qe kishte ngecur me dite te tera ne reshtat e kenges qe po kompozonte dhe nuk vendoste dot cila do ishte e para dhe cila e dyta. Tek cila do binte zanorja dhe tek cila bashtingellorja.
Ku do ishte shperthimi dhe ku do krijohej pauza…. kengen e dorezonte “ i dorezuar” nga stresi dhe pergjegjesia disa muaj me pare eventit tek Zhuliana , “perkthyesja” brilante e muzikes ne tekst . Po keshtu ngjasonte tek Feimi, Krajka, Daija, Laro, Lalo, Balliçi, Shengjergji, Kotani, Tili, Shehu, Gjoshi, Minga e plot te tjere qe mateshin dhe nuk vendosnin lehte. Por kohet ndryshuan rrembyeshem keto vitet e fundit dhe termi KÇK me duket se “ne festival e ka zanafillen.”
Redaksija u shkri, e cila sherbente dhe si “zyra konsultative” ku rriheshin dhe diskutohej , korigjohej dhe persosej krijimtaria muzikore dhe letrare me titullare kolege te mrekullueshem Ferdi, Spartaku, Eno, apo dhe muzikante te tjere edhe me te rinj brilante dhe te talentuar qe degjonim, diskutonim, sugjeronim, etj.
Fatkeqesisht linden fenomene te reja liberale, qe si kudo e zakonisht gjoja me “rregulla” ndryshe dhe “strikte” gjoja “Rregullore e Festivalit” u shpiken ne menyre te menjehereshme dhe “mashtrimet” (Quando si crea il legge immediatamente nello stesso tempo si crea anche l’inganno“ )
Kenga paguhej mire, nen dore dhe mbi dore dhe u shpiken 1001 marifete e mysybete.
I keqardhur them se kenget ne pergjithesi kane ardhur gjithnje e me te dobta me perjashtime te rralla te cilat ishin shume te pakta. Dhe erdhi rradha e ketij aktiviteti te panderprere prej 58 vitesh. Shume kenge te ketij festivali te fundit mund te mos ishin fare ndonese numri i tyre ishte i limituar. Dhe me duket se nje fare zgjidhje u gjet.
Dhe i besoj asaj se kjo mban vulen e Veres sepse ja njoh guximin me kohe. Vera di te nxjerre nga situata dhe realizon performancat maramendese. Ndoshta kjo e fundit nuk eshte nder me te mirat por fundja le te sherbeje si zgjidhje periodike pjesemarrja e kompozitoreve te huaj profesioniste te zot te cilet kompozojne kenge per kengetaret shqiptare. E c’te keqe ka ? ( Praktika ne futboll ka dhene rezultat dhe perdoret akoma tek ne )sot e gjithe diten)
A nuk eshte me mire se te mbushet festivali me kenge te dobeta te bera nga autore shqiptare me nga dy ose tre kenge te bera “ alla machina” tek cepi i divanit ne guzhine me Tablete… dhe akoma me e papranueshme dhe e shemtuar kur autoret shqiptare bejne kenge me modele cigane maqedonie, turke, bullgare apo rrumune?
Ndaj kesaj radhe them me bindjen time personale se ato cilesi dhe kredite me te mirat qe i dhane ketij festivali kete vit ishte pikerisht guximi i Veres (nese eshte inisiative e saj) qe pati ndonje kompozitor (jo citizen) qe kompozoi kenge per kengetaret shqiptar. Kenge qe ishte po aq shqiptare ne mos edhe me shume se e tille pervec se profesionale ne krahasim me ndonje emer autori vendas.
Sidoqofte e kam ngritur me kohe shqetesimin tim. Festivali don kohe, vemendje, angazhim, seriozitet dhe pergjegjesi . Ndaj nuk mund te lihet ne momentet e fundit! Duhen struktura serioze qe duhet te angazhohet me kohe per sigurimin e krijimtarise dhe pregatitjes . Aq me teper qe sipas gjasave shpenzohet goxha buxhet (gati i pabesueshem nga ç’flitet )si kurre ndonjehere.
Ndaj me plot goje them se kete radhe kishte tendence pozitive per te guxuar dhe “tundur” nga vendi krijuesit vendas. Dhe Vera ka kontribut dhe ka mbajtur “mal” mbi shpatulla. S’ka bere me te miren por ama “Festivali tjeter vjen shpejt “ ka vend per korigjime !!
Natyrshem me dalin keto fjale:
Autore shqiptare, krijues profesioniste dhe amatore te zot, kantautore dhe poete me fjale te mencura . Zgjohuni dhe ruani traditen duke e zhvilluar me tej kengen dhe melodine shqiptare. Festivali ka vend per te gjithe dhe ka mundesi te beje edhe me mire .
Puna duhet te filloje qe te nesermen e ketij eventi !
Respekt dhe nderim per te gjithe kontribuesit e ketij eventi me mall e nostalgji.
